Tin Tức Sức Khoẻ
Hướng dẫn lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp đúng cách
Th4
Tăng huyết áp là một trong những bệnh lý rất phổ biến trong cuộc sống hiện nay. Bệnh lý này có thể gây ra nhiều biến chứng phức tạp, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy, việc lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp là một hành động rất cần thiết. Mục đích là để duy trì huyết áp ổn định, hạn chế những biến chứng có thể xảy ra. Qua bài viết sau đây, Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Thành Đô sẽ trình bày chi tiết hơn vấn đề này.
Tại sao nên lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp?
Đầu tiên, chúng ta hãy cùng tìm hiểu tầm quan trọng của việc chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp. Bên cạnh giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân tăng huyết áp. Việc chăm sóc người bệnh tăng huyết áp không kém phần quan trọng.
Tăng huyết áp là bệnh lý nguy hiểm
Sự phổ biến của bệnh tăng huyết áp
Tăng huyết áp hay cao huyết áp cao là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng. Bệnh lý này làm tăng rất lớn nguy cơ mắc các bệnh về tim, não, thận và nhiều cơ quan khác. Vì vậy, vấn đề chăm sóc người bệnh tăng huyết áp cần được đặc biệt chú trọng.
Ước tính hiện nay có khoảng 1,13 tỷ người trên thế giới bị bệnh tăng huyết áp. Gần 67% số người bệnh cao huyết áp sống ở các nước đang phát triển. Còn gọi là những nước có mức thu nhập thấp và trung bình.
Để chat, gọi điện và đặt khám bác sĩ chuyên về Huyết áp, tải ngay ứng dụng YouMed.
Vào năm 2015, theo ước tính của WHO, cứ 4 người đàn ông thì có 1 người và 20% phụ nữ bị tăng huyết áp. Số người bị huyết áp cao có vấn đề nằm trong tầm kiểm soát chiếm dưới 20%. Bên cạnh đó, cao huyết áp là nguyên nhân chính gây tử vong sớm trên toàn thế giới.
Một trong những mục tiêu thế giới về các bệnh không lây nhiễm là: Giảm tỷ lệ mắc bệnh cao huyết áp xuống 1/4 từ năm 2010 đến năm 2025. Đồng thời cần nâng cao chất lượng công tác lên kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp.
Sự nguy hiểm của bệnh tăng huyết áp
Nắm được sự nguy hiểm của bệnh tăng huyết áp, chúng ta sẽ biết được bản kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp quan trọng như thế nào. Huyết áp cao, hoặc tăng huyết áp, hiếm khi gây nên những triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, nó sẽ làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng. Chẳng hạn như nhồi máu cơ tim tim và đột quỵ, có thể gây tử vong bất cứ lúc nào.
Nếu không có kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp đúng cách, bệnh sẽ diễn biến ngày càng nghiêm trọng hơn. Theo các chuyên gia y tế, huyết áp cao có thể hủy hoại cơ thể người bệnh một cách âm thầm trong nhiều năm. Tình trạng này có thể xảy ra trước khi các triệu chứng được phát hiện, hoặc người bệnh được chẩn đoán bệnh.
Huyết áp cao có thể dẫn đến tình trạng tàn tật, suy giảm nặng chất lượng cuộc sống. Hoặc thậm chí gây ra đột quỵ tim, đột quỵ não, đe dọa tính mạng người bệnh.
Nguyên tắc lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp
Mục tiêu lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp
Nguyên tắc của việc đề ra kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp nhằm vào những mục tiêu sau:
- Kiểm soát tốt huyết áp, duy trì huyết áp nằm trong giới hạn bình thường một cách bền vững.
- Hạn chế những biến chứng có thể xảy ra của bệnh lý tăng huyết áp.
- Điều trị kịp thời những biến chứng xảy ra để bảo vệ sức khỏe người bệnh.
- Phòng ngừa những cơn tăng huyết áp kịch phát, cấp cứu, khó kiểm soát.
- Hạn chế tối đa tình trạng tăng huyết áp đề kháng với thuốc điều trị.
- Tìm liều thuốc thấp nhất mà hiệu quả nhất để duy trì huyết áp ổn định.
- Hướng dẫn người bệnh duy trì lối sống lạnh mạnh, khoa học. Mục đích là để ổn định huyết áp và hạn chế những biến chứng có thể xảy ra.
Nguyên tắc lập kế hoạch chăm sóc bệnh tăng huyết áp
Tăng huyết áp là một bệnh lý mãn tính, tình trạng bệnh thông thường sẽ tiến triển theo thời gian. Bệnh lý này có thể gây ra những biến chứng không lường trước được, luôn âm thầm đe dọa tính mạng người bệnh. Vì vậy, khi lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp, người nhà cần hợp tác chặt chẽ với bác sĩ để biết rõ tình trạng bệnh.
Trên cơ sở đó, việc chăm sóc người cao huyết áp chặt chẽ sẽ giúp kiểm soát tốt bệnh. Đồng thời kéo dài thời gian xuất hiện những biến chứng của bệnh. Quan trọng hơn, trong việc lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp cụ thể:
- Bệnh nhân cần sống trong môi trường thoải mái.
- Hạn chế tối đa những thay đổi lớn về cả tâm lý và thể chất.
- Người bệnh nên giữ tinh thần lạc quan, sống vui vẻ, yêu đời.
Các bước lập kế hoạch chăm sóc tăng huyết áp
Quy trình chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp bao gồm những bước cơ bản sẽ được nêu dưới đây. Tốt hơn hết là nên ghi vào phiếu chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp:
Kiểm tra huyết áp tại nhà, tái khám theo định kỳ
Trong chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp tại nhà, việc đơn giản và quan trọng nhất chính là kiểm tra huyết áp. Người bệnh có thể tự đo huyết áp bằng máy đo huyết áp điện tử ít nhất hai lần mỗi ngày. Hoặc đo nhiều lần hơn nếu cảm thấy những dấu hiệu bất thường. Chẳng hạn như: Đau đầu, xây xẩm, nặng đầu, chóng mặt, tim đập nhanh,…
Song song với việc kiểm tra huyết áp tại nhà, người bệnh nên tái khám theo định kỳ. Mục đích của việc tái khám nhằm phát hiện những biến chứng của bệnh tăng huyết áp để điều trị kịp thời. Chẳng hạn như dày các buồng tim, rối loạn nhịp tim, suy tim, suy thận,…
Xây dựng thực đơn phù hợp cho người tăng huyết áp
Vấn đề chế độ ăn uống cũng rất quan trọng đối với người bệnh tăng huyết áp. Ăn uống khoa học, hợp lý góp phần ổn định huyết áp, tăng cường sức khỏe hệ tim mạch. Thực đơn phù hợp cho người tăng huyết áp nên:
- Ít muối trong chế biến thức ăn. Tốt nhất là không nên quá 6 gram muối/ngày.
- Không nên quá nhiều chất bột đường.
- Hạn chế chất béo bão hòa.
- Cắt giảm rượu bia, các thức uống có cồn hoặc chứa chất kích thích.
Kiểm soát cân nặng – nội dung quan trọng trong giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân tăng huyết áp
Người thừa cân, béo phì rất dễ bị tăng huyết áp. Việc kiểm soát tốt cân nặng sẽ góp phần ổn định huyết áp. Đồng thời giảm nguy cơ xơ vữa mạch cũng các bệnh mạch vành. Người bệnh nên giữ cân nặng sao cho mức BMI của cơ thể nằm trong khoảng 18.5 đến 23.
BMI được tính bằng công thức: Cân nặng (Kg)/ (Chiều cao (m))2.
Người bệnh có thể kiểm soát cân nặng thông qua những phương pháp sau:
- Chế độ ăn ít chất bột đường.
- Không nên ăn quá nhiều chất béo, đặc biệt là mỡ động vật.
- Hạn chế ăn đêm, ăn trễ vào buổi tối sau 19 giờ.
- Duy trì thói quen tập thể dục hàng ngày.
- Áp dụng một số phương pháp giảm cân tự nhiên. Chẳng hạn như: Uống trà chanh, trà mật ong, trà xanh, trà khổ qua,…
Duy trì thói quen tập luyện phù hợp
Đây là nội dung không thể thiểu được trong lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp. Các chuyên gia khuyến khích người bệnh tăng huyết áp nên duy trì thói quen tập luyện phù hợp. Tập vừa phải, không quá sức. Nên tập ít nhất 30 phút mỗi ngày và ít nhất 05 ngày mỗi tuần.
Hạn chế chất kích thích, thuốc lá
Vấn đề này khá quan trọng trong chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp. Để ổn định huyết áp, bài kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp còn nhắc người bệnh nên từ bỏ thuốc lá. Đồng thời hạn chế các chất kích thích. Bao gồm rượu bia, các thức uống có cồn. Hoặc các thức uống chứa chất caffein, cocain. Nguyên nhân là vì các chất kích thích sẽ làm hệ giao cảm của cơ thể tăng cường hoạt động. Từ đó dẫn đến tăng nhịp tim, tăng cung lượng tim và tăng huyết áp.
Kiểm soát lượng muối trong khẩu phần ăn
Nội dung cần ghi nhớ trong chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp tại nhà. Người bị tăng huyết áp nên ăn nhạt, không nên ăn quá nhiều muối. Vì muối kích thích cơ thể giữ nước, từ đó làm huyết áp tăng cao. Người bệnh tăng huyết áp nên ăn không quá 5-6 gram muối ăn mỗi ngày.
Giữ cho tinh thần thoải mái
Đây là vấn đề trong chăm sóc người bệnh cao huyết áp rất dễ bỏ sót. Cần xây dựng một chế độ nghỉ ngơi cho bệnh nhân tăng huyết áp. Người bệnh không nên làm việc quá nhiều. Đồng thời giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc. Vì căng thẳng tâm lý thường xuyên sẽ làm huyết áp tăng cao. Đôi khi căng thẳng làm cho người bệnh dễ bị biến chứng tâm thần do tăng huyết áp, chẳng hạn như: Lo âu, mất ngủ, trầm cảm,…
Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân tăng huyết áp. Từ đó, người bệnh tăng huyết áp nên tuân thủ thực hiện kế hoạch chăm sóc do chuyên gia y tế đề ra. Mục đích chủ yếu là ổn định huyết áp, hạn chế những biến chứng có thể xảy ra.
