Tăng huyết áp là một trong những bệnh lý mãn tính phổ biến nhất hiện nay. Bệnh có thể gây nhiều biến chứng, nhất là thận và tim mạch nếu không được can thiệp kịp thời. Mọi người thường nghĩ cao huyết áp chỉ xảy ra ở người già. Tuy nhiên hiện nay tỉ lệ xuất hiện bệnh cao huyết áp ở người trẻ ngày càng gia tăng. Ở bài viết này, hãy cùng Bác sĩ Lương Sỹ Bắc tìm hiểu về tăng huyết áp người trẻ để có thái độ xử lí phù hợp.
Bệnh cao huyết áp ở người trẻ là gì?
Huyết áp là áp lực của máu tác động lên thành mạch máu trong hệ tuần hoàn của cơ thể. Cao huyết áp là tình trạng huyết áp vượt quá mức quy định bình thường. Tùy mỗi lứa tuổi mà có các mốc giá trị huyết áp bình thường khác nhau. Ở người trưởng thành, huyết áp từ 140/90 mmHg trở lên được coi là bất thường. Để xác định bị bệnh tăng huyết áp cần phải có sự thăm khám, chẩn đoán của bác sĩ.
Bệnh cao huyết áp ở người trẻ là tăng huyết áp được chẩn đoán dưới 35 tuổi. Huyết áp cao gây các triệu chứng khó chịu làm giảm chất lượng cuộc sống. Nếu không được phát hiện sớm, tăng huyết áp từ lúc trẻ lâu năm sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm. Mặt khác, tăng huyết áp người trẻ có thể là biểu hiện của một số bệnh ác tính nguy hiểm. Phát hiện sớm và tầm soát nguyên nhân là mấu chốt trong kiểm soát bệnh.
Tại sao người trẻ cũng cao huyết áp?
Bệnh cao huyết áp ở người lớn tuổi có đến 95% trường hợp không có nguyên nhân. Do đó thường được chẩn đoán là tăng huyết áp vô căn. Tuy nhiên, tỉ lệ bệnh cao huyết áp ở người trẻ có nguyên nhân cao hơn so với người cao tuổi.
Để chat, gọi điện và đặt khám bác sĩ chuyên về Huyết áp, tải ngay ứng dụng YouMed.
Các nguyên nhân nguy hiểm nhất thường cần tầm soát kĩ là:
- Bệnh lý thận mạn tính
- Mất thăng bằng nội tiết tố do u tuyến giáp, tuyến yên, tuyến thượng thận
- Các bệnh lý tự miễn
- Xơ vữa mạch máu, mỡ máu cao.
Ngoài ra còn có thể do lối sống kém lành mạnh:
- Thường xuyên thức khuya.
- Lạm dụng nhiều chất kích thích, hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều.
- Ăn thức ăn mặn, thực phẩm chứa chất bảo quản, đồ ăn chiên, xào.
- Lười vận động, béo phì.
Người trẻ cũng có thể bị tăng huyết áp vô căn như người lớn tuổi. Bệnh lý tăng huyết áp cần điều trị lâu dài. Do đó để chẩn đoán chính xác cần phải đến khám bác sĩ chuyên khoa tim mạch.
Dấu hiệu cao huyết áp ở người trẻ
Bệnh cao huyết áp ở người trẻ thường được phát hiện tình khi khám sức khỏe định kỳ hoặc khám bệnh vì lý do khác. Trong đó, tỉ lệ không có triệu chứng lên tới hơn 70%. Một số triệu chứng điển hình như nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt…
Một số dấu hiệu cần chú ý như:
- Nhức đầu, hoa mắt, nôn ói nhiều, có hiện tượng ruồi bay trước mặt.
- Bị khó nói, bất tỉnh nhất thời.
- Tiểu đêm, tự nhiên thấy tê, yếu tay chân, mặt hay đỏ phừng…
Dấu hiệu không điển hình của bệnh tăng huyết áp ở người trẻ có thể gặp như khó kiềm chế cảm xúc, dễ nóng giận làm mất tập trung, dễ ảnh hưởng đến công việc, giao tiếp…
Cao huyết áp có thể gây các biến chứng trên tim mạch, tai biến mạch máu não… Ngoài ra, ở người trẻ bị tăng huyết áp còn có thể bị rối loạn chức năng tình dục. Tỉ lệ này tăng khi đi kèm theo các bệnh khác như đái tháo đường, bệnh lý thận mạn. Người trẻ thường không chấp nhận mình bị bệnh mãn tính, thăm khám trễ và xảy ra các biến chứng.
Phòng ngừa và kiểm soát cao huyết áp hiệu quả
Để phòng ngừa bệnh cao huyết áp người trẻ, trước tiên cần tới khám chuyên khoa khi có dấu hiệu nghi ngờ. Nếu được chẩn đoán bệnh, phải tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ.
Phòng ngừa tăng huyết áp người trẻ, có thể thực hiện các biên pháp sau:
Kiểm soát chế độ ăn uống
Không nên ăn quá mặn. Mỗi ngày chỉ nên ăn không quá 2 – 4g muối, bao gồm cả lượng muối có trong thức ăn. Do đó không nên ăn đồ ăn đóng hộp hoặc chấm thêm nhiều gia vị.
Áp dụng chế độ ăn ít đường, ít mỡ, nhiều chất đạm và chất xơ. Không nên ăn quá nhiều quà bánh vặt, nước ngọt có ga. Nên ăn thực phẩm đạm có nguồn gốc từ cá và thực vật hơn là các loại thịt heo, bò… Hạn chế ăn mỡ từ động vật. Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây để cung cấp nhiều chất khoáng, vitamin và chất xơ. Hạn chế uống nhiều rượu bia, không hút thuốc lá.
Chế độ sinh hoạt
- Nên rèn luyện thân thể, thường xuyên tập thể dục, thể thao đều đặn mỗi ngày tùy sức mỗi người.
- Giữ nếp sinh hoạt điều độ, ổn định.
- Tránh trạng thái xúc động, căng thẳng.
- Giảm cân, hạn chế thừa cân, duy trì BMI từ 18,5-22,9.
- Không thức khuya lâu ngày. Xây dựng lịch học tập, làm việc và thư giãn hợp lý.
Tăng huyết áp đang ngày càng gia tăng gánh nặng bệnh tật của xã hội. Việc tỉ lệ bệnh cao huyết áp ở người trẻ ngày càng gia tăng là dấu hiệu báo động. Bệnh càng nguy hiểm hơn ở người trẻ do ít có triệu chứng rõ ràng. Ngoài ra còn do sự chủ quan, lối sống thiếu lành mạnh của giới trẻ. Xây dựng chế độ ăn uống và tập luyện lành mạnh, tuân thủ điều trị bác sĩ là cách để kiểm soát tăng huyết áp người trẻ.